Τί είναι η Δυσπραξία/ Απραξία Ομιλίας της Παιδικής Ηλικίας;
Η Απραξία Ομιλίας της Παιδικής Ηλικίας, μερικές φορές αποκαλούμενη Αναπτυξιακή Δυσπραξία είναι μία νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει τους ήχους της ομιλίας με αποτέλεσμα να εμφανίζεται δυσκολία με την σωστή παραγωγή ήχων, συλλαβών και λέξεων. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στην Αναπτυξιακή Δυσπραξία δεν υπάρχει πρωτογενής διαταραχή των μυών του προσώπου όπως είναι τα χείλη, η γλώσσα ή το σαγόνι. Το βασικό πρόβλημα είναι ότι ο εγκέφαλος δυσκολεύεται να προγραμματίσει τις κινήσεις των συγκεκριμένων οργάνων για παραγωγή ήχων ομιλίας.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι όταν υπάρχει διαταραχή στον μυϊκό τόνο τότε η διαταραχή ομιλίας ονομάζεται δυσαρθρία. Ορισμένες φορές οι δύο διαταραχές μπορεί να συνυπάρχουν κάτι που κάνει την διαφοροδιάγνωση δύσκολη.
Πώς μπορεί να βοηθήσει ένα σύστημα Επαυξητικής και Εναλλακτικής Επικοινωνίας;
Η λύση δεν είναι μόνο μία!
Ο ρόλος ενός συστήματος επικοινωνίας στην Αναπτυξιακή Δυσπραξία δεν είναι να αντικαταστήσει την υπάρχουσα ή εξελισσόμενη σταδιακά ομιλία αλλά να ενισχύσει την επικοινωνία προσφέροντας στο παιδί περισσότερα εργαλεία. Για την ακρίβεια σχεδόν όλες οι έρευνες που έχουν ασχοληθεί με τα συστήματα επαυξητικής επικοινωνίας στην Αναπτυξιακή Δυσπραξία καταλήγουν στο ότι η καλύτερη λύση είναι η επικοινωνία με συνδυασμό τεχνικών (multimodal communication) όπως ομιλία, χειρονομίες, συσκευές παραγωγής φωνής, πίνακες και βιβλία επικοινωνίας (Binger, 2007).
Ενισχύοντας όλες τις πτυχές της ανάπτυξης
Παρόλο που η αναπτυξιακή δυσπραξία είναι μία κινητική διαταραχή ομιλίας επηρεάζει πολλούς άλλους τομείς της ανάπτυξης όπως η γλωσσική, κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη.
Πολλά παιδιά με δυσπραξία εξαιτίας της δυσκολίας μετάδοσης των μηνυμάτων που θέλουν, παρουσιάζουν κοινωνική απόσυρση, επικοινωνιακή αναστάτωση και προβλήματα συμπεριφοράς (e.g., Binger et al., 2006; Binger & Light, 2007; Cumley & Swanson, 1999; Harris, Doyle, & Haaf, 1996; Waller et al., 2001).
Έτσι σε συνδυασμό με την θεραπεία που εστιάζει στην διεύρυνση του φωνητικού ρεπερτορίου και την ακρίβεια άρθρωσης συλλαβικών δομών αυξανόμενης πολυπλοκότητας, λέξεων και φράσεων, η ΕΕΕ βοηθά το παιδί να επικοινωνήσει με τα διάφορα περιβάλλοντα στα οποία βρίσκεται ενισχύοντας έτσι την κοινωνική και συναισθηματική ωρίμανση. Ταυτόχρονα ένα πλούσιο σε λεξιλόγιο σύστημα επικοινωνίας βοηθά τα παιδιά με δυσπραξία να ενισχύσουν την γλωσσική τους ανάπτυξη τόσο σε επίπεδο έκφρασης όσο και κατανόησης.
Κι αν το παιδί μου αρχίσει να βασίζεται στο tablet ή το βιβλίο και βαριέται να μιλήσει;
Πολλές φορές γονείς, δάσκαλοι και θεραπευτές ανησυχούν ότι η εισαγωγή ενός επαυξητικού συστήματος επικοινωνίας στην καθημερινότητα του παιδιού θα αναστείλει την ανάπτυξη της ομιλίας, καθώς το παιδί βασιζόμενο στο βιβλίο ή το tablet του θα βαριέται να μιλήσει.
Η αλήθεια είναι ότι ο φόβος αυτός δεν έχει καμία επιστημονική βάση.
Για την ακρίβεια σύμφωνα με την έρευνα των Millar, Light & Schlosser (2006) στο περιοδικό Journal of Speech, Language and Hearing Research, η παρέμβαση που περιλαμβάνει συστήματα ΕΕΕ σε παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές όχι μόνο δεν αναστέλλει την ανάπτυξη της ομιλίας και της γλώσσας αλλά αντίθετα την ενισχύει.